De nummers voor de tekst verwijzen naar de foto's onder het artikel

001 Groeten uit Aalst.

002 De ontwikkelingen in Aalst zijn nauw verbonden met de steenfabrieken de Rietschoof en de Rijswaard. In 1900 gingen op de Rijswaard 70 mannen, 4 vrouwen en 8 jongens aan het werk. Decennia lang bepaalde het werk op de fabriek grotendeels het leven in Aalst. Er moest "kaaihard" gewerkt worden.

003 Een van de ons vroegst bekende winkeltjes van familie van de Pol bevond zich aan De Rietschoof.

004 De textielwinkel van de familie Schreuders, hier met het platte dak, werd in de oorlog met de grond gelijk gemaakt, daarnaast is Café de Pauw, te zien, hier werden raadsvergaderingen gehouden en huwelijken gesloten. Koningin Wilhelmina is hier ooit op bezoek geweest.

005 Op de hoek Maasdijk / Veerdam met links het veerhuis van Aalst.

006 Smederij van Hannes en Jan Opstelten, links de bakkerij van Bauman, waar we later in de serie op terugkomen.

007 Smederij van Opstelten met een natte kar van de steenfabriek, verderop de pastorie. Let u vooral op de fraaie muts.

008 Met de hondenkar werd brood bezorgd door Gerrit van der Meijden aan de Maasdijk bij het huis van Gijs van Ballegooijen rond 1925 Geske staat voor het bovenraam.

009 Hulppostkantoor in 1922 zittend de waarnemend postkantoorhouder J. Liefkens naast hem Tinus Schaap.

010 Jacob Gijben vertrok al vroeg dinsdagmorgen met zijn huifkar richting Zaltbommel om pakjes af te leveren. Japke van Arte had een bodedienst met zijn zus Trui.

011 Melkboer Huibert van Dijk met de pony voor de melkwagen.

012 Huiberdien van Ballegooijen hielp melkboer Huibert van Dijk, zij was een zus van de vrouw van Huib en was daardoor betrokken bij de handel.

013 Lijntje van Dijk in de melkwinkel bij haar vader in de E.P. van Ooijenstraat, Zij werd door haar vader van school gehaald om mee te doen in de zaak, het schoolbestuur waarschuwde dat het een boete van 50 gulden zou gaan kosten, Huibert zei: een knecht kost me iedere week vijftig gulden, dus doe dan die boete maar. Het was voor die tijd een moderne winkel met een heuse koeling, ook verkochten ze soep in flessen. In 1968 werd de zaak verhuurd aan Ties van de Werken, en in 1977 verkocht aan Van Heemskerk.

014 Lijntje van Dijk, Bets van Ballegooijen en Erna Schreuders.

015 De middenstanders hadden vroeger veel diploma's nodig om een zaak te beginnen, er is een periode geweest dat, als je melk wilde verkopen je het diploma hand-melken moest halen.

016 advertentie van A.M. Sterk. Zijn vader was eigenaar van cafe de Pauw.
Broer sterk had later zijn winkel in de E.P. van Ooijenstraat, in 1954 verkocht hij zijn winkel aan Luc van Ballegooijen en Broer Sterk emigreerde naar Canada. Luc van Ballegooien verbouwde de winkel tot garage en stalde hier later zijn vrachtwagen, hiermee reed hij melk naar de fabriek.

017 Hier nog een afbeelding van Luc van Ballegooijen met paard en wagen.

018 Hannes Vernooij, knechtje bij de winkel van Broer Sterk.

019 Hannes Vernooij, in 1951.

020 Hannes Vernooij, enkele jaren later met een ander vervoermiddel, een tweetakt motor en een bel om de klanten te waarschuwen.

021 Met behulp van de kraan aan de achterkant van de kar werden de klanten van melk voorzien. Broer Sterk zorgde dat hij rond 12 uur op de steenfabriek was, zodat de mensen in hun schafttijd wat konden kopen.

022 Gijs Donkersloot voor de nieuwe kapperzaak in de Prins Hendrikstraat. De familie Donkersloot is drie generaties lang voor de Aalstenaren verbonden met het kappersvak. De eerste generatie begon in de avonduren, nadat J. Donkersloot op vrijdagavond terugkwam van het werk in de polder begon hij te knippen, vaak tot 's zaterdagsavonds half twaalf: 5 cent voor scheren, 15 cent voor knippen. Knippen gebeurde vaak gewoon buiten, bij de mestvaalt. Het gebeurde een keer dat tijdens het scheren iemand flauw viel, de dokter was snel geroepen, en na het inbrengen van een spuit kwam de klant gelukkig weer snel bij en antwoordde: "Da's goed spul".

023 In de kapsalon van Donkersloot in de Prins Hendrikstraat. De vader van Gijs handelde ook in ellegoed. Hij maakte zelfs gaatjes in de oren voor oorbellen, met een gloeiende stopnaald en een kurk achter het oor. Een el is trouwens een oude manufacturenmaat, ongeveer 69 centimeter. De mensen maakten van linnen of molton toen vaak doeken, beddegoed en hemden.

024 Woning van familie Kok, aan de Maasdijk, voorheen zat hier bakker Piet de Raat. Bakker Kok kwam in 1941 uit Bleiswijk. Zij waren behalve de dominees en schoolmeesters misschien wel de eerste import in Aalst. De bakkerij werd in de jaren vijftig vernieuwd en de winkel gemoderniseerd met een echte etalage.

025 Nu zit hier het assurantiebedrijf van Kaasjager.

026 Reinier Kok , zoon van Bakker Kok. Er waren in die tijd meer bakkers in Aalst, daarnaast kwamen er nog verschillende bakkers uit andere dorpen in Aalst hun brood uitventen.

027 Kees Kok op de Bakfiets, hij leende de kar van Peter van Driel uit de Prins Hendrikstraat.

028 Ook bakker Kok kreeg de beschikking over een moderne heet water overn. De foto is omstreeks 1952 genomen.

029 Bakkerij Bouman. Op het huis staat: Machienale broodbakkerij anno 1903.

030 Willem Bouman op de bok met een Loe Brandy strohoed, dat was in in die dagen. In de koets zit Willem Vernooij, op de fiets Pieter Bouman. De Baumannen hadden als eerste een auto in Aalst, gekocht van garage Rüger. Chauffeur was toen Jan van de Werken, die later voor zichzelf begon.

031 De kar van bakker Bouman even in Gameren stopt hier bij het café omdat de eigenaar trek had in een borrel.

032 Opening van de winkel van Henk Bouman in de E.P. van Ooijenstraat rond 1955 trok veel bekijks. De man met de sigaar is bakker Henk Bouman zelf. In Aalst zou men zeggen; wat een obligatie, met andere woorden, wat een drukte, en om het nog anders te zeggen, wat trubbelig, wat druk.

033 Tijdens de opening van de winkel van Bouman met grote snoepflessen bij de kassa.

034 Dick Bouman bij de winkeldeur, De Boumannen hebben inmiddels in Beesd en in Putten bakkerijen geopend.

035 Omstreeks 1963 in de winkel van Bouman met het winkelmeisje Mientje Kanselaar.

036 Nogmaals de winkel van Bouman. Na Dirk Bauman vestigde hier in 1975 bakker Arie van Wijk uit Zuilichem.

037 We kijken nog een keer in de E.P. van Ooijenstraat.

038 Inmiddels zit in hetzelfde pand bakker van Horssen.

039 Hier in de winkel met achter de toonbank Lea van de Werken.

040 Bakkerij Benckhuijsen, zoon van een schilder uit Zuilichem was bakker aan de Rietschoof, vlak bij de steenfabriek werd in de oorlog gevangen genomen en is in kamp Ommen om het leven gekomen. Zijn kinderen Toos, Karel en Lienus staan hier op de foto.

041 Omstreeks 1939; Jap en Claar van Driel. Op de wagen staat: Sneeuwwit zeeppoeder.
Hendrik van Driel was ook grutter. In het achterhuis stond groene zeep in een ton, hij had stukjes sunlightzeep, losse stroop en lucifers, ook chocoladerepen, van het merk Kwatta. ze verkochten ook ouderwetse toverballen, vaak mochten meerdere kinderen op een bal sabbelen tot de volgende kleur verscheen, dan verdween de bal weer in een ander mondje.

042 Peer van Driel met een konijnen- en kippenbin, een mand, voorop de fiets.
Jaan van Veen, later groentenboer, haalde, zoals iedereen dat deed, zelf de uien op, bij het transportbedrijf Leen van de Werken, die ze meebracht uit Ammerzoden van de Firma Wordragen. De uien werden dan thuis gepeld. Veel Bommelerwaardse gezinnen verdienden op deze manier wat bij. De gepelde uien gingen naar een uien-in-maak bedrijf Wordragen in Ammerzoden. Het jongetje is haar zoontje Karel. Gijs Haasakker kwam de gepelde en gewassen uitjes ophalen en bracht ze met kar en paard naar de fabriek in Ammerzoden.

044 Jopke van Veen met een emmer voorop, iedere zaterdag ging hij haring venten. De visboer uit Zakltbommel Wim Rooijen bracht de haring in een vaatje naar Aalst, ze werden verkocht voor 3 cent per stuk. Op de achtergrond zien we de openbare lagere school.

045 De eerste auto van de groentenboer Jopke van Veen en Jaan van Heemskerk. Jobke ventte in het begin met sinaasappels, bananen en andere soorten groenten. Ook zijn vrouw ging vaak met groenten langs de deur. Hun eerste winkel was aan de Rammekesdijk en ze verhuisden in 1951 naar de A. van Drielstraat.

046 Jopke van Veen met vrouw en kleinkind voor de winkel. De ene zoon van Jopke deed de cafetaria de andere hielp met het uitventen van groenten en fruit. Een bekend rijmpje in die tijd luidde: dan ook: Kroppe van joppe, banoane van Jaone, patatte van Atte en roape van Jaope . Later runde hun dochter Celie en schoonzoon Jies van Ravenhorst de winkel. in de A. van Drielstraat.

047 Jies en Celie namen de winkel in 1968 over, tot 1971 was er een cafetaria bij, in dat jaar werd de oppervlakte van de winkel verdubbeld,

048 In 1995 stopten ze er mee en ging Jies bij Van Heemskerk in dienst.

049 Deze folder van Van Ravenhorst is met een typemachine gemaakt en door middel van een eenvoudige stencilmachine vermenigvuldigd.

050 De laatste folder die van Ravenhorst uitgaf in 1995.

050 In deze folder werden de klanten bedankt en aangemoedigd in het eigen dorp te blijven kopen.

052 Dezelfde winkel, maar nu een cadeaushop van Dinie van Hemert.

053 Binnen is Diny de schappen aan het vullen, op de achtergrond helpt haar moeder nog een klant.

054 Weer terug in de tijd. Driekus van Heemskerk op de ezel, links Johanna, rechts Celia. Opa Marcelis van Heemskerk begon rond 1927 in de Wilhelminastraat een kruidenierswinkeltje en ging vaak de boer op met kar en Ezel. Als hij 's morgens weg wilde, wilde de ezel vaak de dijk niet op, tot hilariteit van de omwoners.

055 De grutterij van Van Heemskerk, waar de familie in 1929 naar toe verhuisde. Later werd Van Heemskerk merk- vertegenwoordiger van Albert Heijn. Kees Sustronk, de bodedienst uit Brakel haalde de bestellingen uit het distributiecentrum in Gorinchem op. Toen Marcelis overleed zette Celia de zaak met hulp van haar zus Johanna voort. Celia ging bij de klanten op de fiets de boodschappenlijst ophalen en bezorgen. Er werd toen vaak op de lat verkocht.

056 Waar vroeger de winkel zat aan het begin van de Veerdam, werd op dat moment de voorgevel verbouwd.

057 Dezelfde voorgevel met de naam CENTRA erop vermeld. Later is dit opgegaan in de inkoopcombinatie Schuitema, die de voor ons de bekende C1000 winkels bevoorraden

058 Jo en Celia van Heemskerk in de winkel aan de dijk. Een pond olienoten kostte 9 cent. De kinderen die naar de Openbare lagere school liepen kochten er een handjevol, de dijk lag soms bezaaid met gepelde pinda's.

059 Sinds 1977 is de supermarkt van Marcelis van Heemskerk in de E.P. van Ooijenstraat gevestigd, in de oude melkzaak van Huibert van Dijk, die dit pand in 1968 ook aan Ties van de Werken verhuurde. Hiervoor voerde de winkel de naam U en B, uitgekiend en beter, later MCD. In 2021 ging het echtpaar Van heemskerk met pensieoen en werd de winkel verbouwd tot Boon's Dagmarkt.

060 Hier Nel Murray-Smits achter de toonbank in de tijd van Van Heemskerk.

061 Slager Versluis had een gedeelte van de winkel waar vers vlees verkocht wordt, een bewijs dat er behoefte is aan specialisatie in de supermarkten.

062 Winkel van Ep Vernooy aan de Maasdijk, hier op de foto met zijn kleindochter Hij begon als ellegoedhandelaar, ging met rollen textiel de boer op, eerst met kar en paard, later had hij een winkel aan de Maasdijk naast het veerhuis. Hij schafte toen een transportfiets aan met daarop de koffer voor het textiel. Later ging dat met de auto. Hij verkocht per el van de rol voor handdoeken, lakens maar hij verkocht ook kledingstof, nog later verkocht hij kant en klare handdoeken, washandjes, textiel voor kinderen. Als Ep langs kwam zeiden de mensen: daar komt ie weer met z'n agosie, een verbastering van het woord nagosie. De winkel is rond 1970 gesloten. Voor Ep Vernooy zat hier Kees van de Mooren. De winkel noemde men " De Vlinder", vanwege de vlinderbroekjes.

063 Bakkerij van Van Ooijen rond 1955. Hier Willemke de bakker en zijn vrouw Janna van Ooijen. Gerrit nam later de zaak over, men zegt dat hij het lekkerste brood uit de gehele omgeving bakte.

064 De winkel van A. van Veen, aan de Maasdijk aan het Noordenend nabij het gemaal H.C. de Jongh. Aort de Leire zoals hij ook wel genoemd werd ging de huizen langs in Aalst en omliggende dorpen, zijn vrouw Mien hielp de klanten.

065 Zoon Arie en zijn vrouw Mientje Bok namen de zaak over en kochten aan de dorpsstraat een boerderij waar nu nog steeds de zaak is gevestigd onder de naam modehuis Van Veen.

066 Slager Lennart van Helvooort en zijn vrouw Rozetta, ze woonden aan het Noordereind. Er waren in Aalst vier slagers, Dirk Biesheuvel, Nardus van der Linden, slager Drievoet en slager Van Helvoort. Slager Drievoet slachtte alleen maar. De zuster van Johanna Drievoet, Rozetta trouwde rond 1890 met Lennart van Helvoort. De vader van Johanna en Rozetta was rabbijn in Heusden. Zoon Marinus van Lennart van Helvoort en Rozetta opende ook een slagerij en verkocht vlees aan huis.

067 Huisslachting in de omgeving van Aalst, de jongen links is Aai Biesheuvel. Er werd veel aan huis geslacht de slager nam op de fiets zijn gereedschap en de kuip mee naar de boer

068 Het slachtvee werd aan een ladder opgehangen, er moest veel warm water zijn, Op de dia zien we ook de lever die te drogen hangt. De keurmeesters zorgden voor de noodzakelijke blauwe stempels en aan het eind van de klus kwamen de buren vetprijzen zoals dat heette. Na de borrel gingen ze dan met hutspot naar huis. Hutspot was een verzameling worst, balkenbrij en karbonaadjes. Het huis op de dia was van de familie van Hannes van de Werken  en Artje van de Werken - Dekkers, net voorbij het Sterrebos te Nederhemert, een van de kleine huisjes buitendijks. De dame in klederdracht in de deuropening is Bet, de schoonmoder van Hannes. Bet stond in het dopr bekend als "Bet van Koarele" zij was de weduwe van Karel Dekkers. Zij was de enige in het dorp die toen nog in klederdrachten liep.

069 Na het slachten waren er veel eindproducten: o.a. zure zult, balkenbrij spek wordt e.d. . Het vet werd zelfs ook gebruikt om de waslijnen roestvrij te houden. De varkensreuzel werd apart gekeurd en werd naderhand uitgebakken voor kaantjes.

070 Omstreeks 1954 in de slagerij van D. Biesheuvel aan de Maasdijk 99, bovenaan de stoep van de dorpsstraat. Toen er naast de winkel een slachthuis gebouwd werd kwam er een eind aan de huisslachtingen.

071 In 1960 ramde een vrachtwagen de gevel van de slagerij, aan de gezichten te zien was het leed gauw geleden.

072 In Aalst was ook slagerij Van de Wal.

073 Omstreeks 1948, Jap en Bas van Driel met hun winkelwagen waarmee de boodschappen thuisbezorgd werden, ze hadden een handel in kruidenierswaren en huishoudelijke artikelen, de winkel stond op de hoek Prins Hendrikstraat, Wilhelminastraat.

074 Bij het cafe van A. Gijbe, heerste altijd veel bedrijvigheid, omdat hier langs de Maas ook de aanlegplaats was van de Bossche boot en de passagiers en vrachtboot 'de Stad Heusden' Er werd hier ook vee vervoerd, aan de ringen in de voorgevel is dat nog te zien. In het achterhuis woog men de dieren, aan de zolder hing een grote weegschaal, een soort kooi. Verderop bij de hooipers was een weegbrug. In dit pand hield ook de notaris zitting voor verkoop van huizen en verpachting van de landerijen.

075 Het cafe van Gijbe veranderde in restaurant De Fuik. We zien hier het restaurant voor de brand. Hiervoor in de plaats kwam een modern restaurant.

076 Arie Slagmolen en Catharina Exalto, (Kaat en de korporaal) ze hadden een bierhuis aan de Rietschoof. Kaat schonk naast bier ook oude klare. Als ze de fles pakte hield ze die even scheef zodat de kurk nat werd, die werd door haar dan afgelikt, na het schenken ging de afgelikte kurk weer op de fles. De meester vroeg ooit eens op school: wie waren de eerste mensen op aarde? Haike van der Heiden stak zijn vinger op en riep: "Kaat en de Kurreperaal".

077 Nog een laatst dorpsfiguur in de serie over winkeltjes: Betje van Ooijen de poppenlap, leefde van 1898 toen is 92 jaar geworden, ze had altijd een omslagdoek om en liep vaak op verschillende klompen, als er een kapot was verving ze alleen de kapotte klomp. Betje had een textielwinkeltje geërfd van haar ouders waar ze huishoudelijke spullen verkocht. Ze droeg altijd tripklompen, vaak met een bandje erover voor de stevigheid. En als er een versleten was kocht ze een enkele nieuwe klomp.
Betje ging vaak met het bekende doeketasje en met een kruiwagen zonder zijkanten winkelen. Bijna altijd vroeg ze een half pond suiker, een pakje citroenpudding en een tompuchje voor Fientje, haar nichtje. Haar vader noemde haar al de poppelap omdat hij de kapotte poppen mee naar Gorkum nam om ze op te laten lappen.

078 Ook in Aalst waren we met deze diaserie zeker niet compleet, hier zien we nog de etalageramen van de voormalige winkel van Gerrit van de Werken aan de Maasdijk. Gerrit was aannemer en verkocht al gauw wat spijkers en andere materialen waaronder huishoudelijke artikelen zoals potten en pannen.

079 Tot slot de laatste dia uit de serie laat ons zien hoe een graanhandelaar uitgroeide tot voor die tijd de grootste supermarktketen in ons land, Amsterdam, 's Hertogenbosch, Utrecht, ga zo maar door. U kent het verloop van de geschiedenis van De Gruyter. Er zijn verschillende redenen te noemen waarom het niet meer ging, zij wilden o.a. geen versproducten gaan verkopen en moesten het afleggen tegen andere opkomende grootwinkelbedrijven, filiaalbedrijven, inkoopcombinaties of franchise- ondernemingen. Steenkolen Handels Vereniging wilde van alle de Gruijterzaken nog Trefcenters maken. De eerste verscheen in Venlo met een oppervlakte van 13.500 vierkante meters en 25000 artikelen. Het zouden grote megahallen moeten worden, soort weidewinkels. Maar door de politiek werd dit verboden, bang dat de binnensteden in ons land leeg zouden lopen. Het beeld in de dorpen is ons niet vreemd, het is vaak een komen en een gaan van bedrijven. Ondernemers van nu zijn vaak onderdeel van een keten of hebben zich gespecialiseerd, de klant is kritischer geworden de samenleving is veranderd, en zal zeker nog blijven veranderen.

Ontbrekende winkels:

000 Groenten- en fruitwinkel van Jaap en Dineke van Veen aan de Kon. Emmastraat.

000 Winkel van Egbert Vernooij.