DE KERK ZONDER SPITS
Het gebeurde in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog dat de Duitsers samen met de molen en de steenfabriek ook een poging ondernamen om in Brakel de toren van de kerk op te blazen. Het waren goede uitkijkposten, en dat konden de soldaten op de terugtocht niet gebruiken. De korenmolen op de dijk en de woning van de voormalige steenfabriek aan de Waal werden volledig verwoest. Gelukkig ging van de kerk alleen de torenspits in vlammen op. Hierbij werd ook de klok vernield, deze overleefde de val niet op de stenen vloer in de toren. Op het ijzeren hek, bij de ingang van de torentrap, is nog steeds een proclamatie te zien waarop het volgende staat te lezen:
Bestemd voor Brakel, 1 klok. Monumentenzorg.
De Nederlandsche regeering heeft een zeer beperkt aantal klokken, als historische gedenkstukken van de grootste betekenis, van vordering vrijgesteld en richt tot de bevelhebbers der militaire macht van andere mogendheden het dringende verzoek deze met een M gemerkte klokken eveneens te sparen. 'S Gravenhage 20 IV 1940. Was getekend door de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en door de minister van Defensie.
Tot 1950 heeft de toren geen spits gehad. Het was voor de toren niet de eerste keer dat dit gebeurde. Ook in de Franse tijd heeft de toren een aantal jaren zonder spits gestaan omdat soldaten van het leger van Napoleon de toren gebruikten om met behulp van lichtsignalen boodschappen door te seinen. Zo was er in "de lage landen" een heel netwerk van torens zonder spits waarmee men onderling com- municeerde.
Ongeveer vijf jaar na het gebeuren in de Tweede Wereldoorlog werden plannen gemaakt de spits te restaureren, vijf meter korter dan de oude. Achterin de kerk hangt een gegraveerde en met koper beschilderde plaat met daarop de namen van de bestuurders die met deze restauratie (23 april 1950 tot 31 januari 1951) te maken hadden:
De Kerkvoogden: J. van Baalen, Mr. J. van Dalen en J.H. Vermeulen.
De Notabelen: A. de Boef, F. van Dalen, N. Lemmen en B. Pelle.
De Kerkeraad: A. Hanegraaf, Joh. Vervoorn, J. van Willigen, St. Ermstrang, G. van der Linden en A. Pelle.
Behalve dat er een nieuwe klok kwam en een nieuwe spits op de toren gebouwd werd, is gedurende de restauratie ook het plafond van het schip en de zijbeuken voorzien van hun oorspronkelijke eikenhouten betimmering. Ook is toen de uitbouw om de hoofdingang gebouwd. De natuurstenen ballen die ooit op de hoeken van de toren lagen zijn nu te vinden bij de ingang van de toren. In de tijd van de restauratie heeft op het marktplein een noodgebouw gestaan. Hierin werden op zondag de diensten gehouden.
